ZAfi

Yeni başlayanlara ucuz,kırtılmaz,uçan kanat


Zagi gerçekten yapılmış en güzel uçan şeylerden biri, ancak 2 adet EPP köpük kanata 150 dolar vermek bana pek mantıklı görünmedi. Bende Dazi yi örnek alarak kendi varyantımı yaptım. Zagi adı, patentli bir marka olduğundan benim patentsiz köpük kanatlı uçan objeme de mecburen ZAfi adını koydum.

ZAfi lerden şimdiye kadar 6 adet yaptım, altısında da farklı profil veya malzeme kullandım.En iyisini buldukca bu sayfada duyuracağım. Şu anda SUFO kullandığım ve elimde fazla servo ve alıcı olmadığından son ZAfi`mi de çöpe attım. Yapım aşamasınıda görüntülemeyince malesef size biraz resimsiz ama bol çizimli bir sayfa hazırladım.

Elinizde elevon mixerli radyo seti ve 2 adet standart servo varsa, ihtiyacınız olacak malzeme listesi aşağıda.

ZAfi Malzeme Listesi
adet malzeme yeri fiyat
1 5cm beyaz köpük levha nalbur 900bin TL
1 Koli Bandı(renkli iyi olur) nalbur 500bin TL
1 Gri Tamir Bandı nalbur 3.5milyon TL
2-4 25gr olta kurşunu balıkcı 100bin TL
1 Poliüretan Tekne Tutkalı nalbur 5milyon TL
1 Plastik Resim Çantası kırtasiye 4.5milyon TL

Köpük levha mümkün olduğunca küçük tanecikli ve sert olanlardan seçilmeli, tanecikleri büyük olanlar yumuşak oluyorlar ve tanecikler biribirlerine sıkı tutunmadığından 20-30 kez düştükten sonra servo yuvaları, pil yuvası iyice gevşeyip kullanılmaz hale geliyor. ayrıca 10-15 kez düştükten sonrada yeni bir burna ihtiyacınız oluyor. 3-4 mm çapında tanecikleri olan, beyaz sert köpük kullandığım ZAfi `nin hem kesim sonrası yüzey kalitesi çok iyi oldu hemde yeni burun gerekmeksizin yaklaşık 150 kez sert şekilde yere çarptı. Kanatlar deforme olup çöpü boylayana kadarda 300 civarında darbe aldı.

Yeşil, mavi veya kırmızı köpükleri de kullanabilirsiniz ama hem çok ağırlar hemde çok pahalılar. 5cm lik Mavi köpüğü en son 12 milyona aldım. Üstelik çokda ağır.

Poliüretan tekne tutkalı, bodrumda her nalburda bulunuyor çünkü heryerde tekneler var. Deniz kenarında oturmuyorsanız, yapımarketlerden temin edebilirsiniz. “Poliüretan tutkal” diye satılmakta. Köpüğü eritmiyor ve sürüldüğü yüzeyde köpürerek yaklaşık 10-15 katına kadar büyüyor. Çok ince sürmeye dikkat etmelisiniz aksi takdirde köpürüp her taraftan taşıyor. 1 saatte macun kıvamına gelip 2-3 saat içinde tamamen sertleşiyor.

Eğer Cam Takviyeli koli bantlarından bulursanız, tamir bandından çok daha iyi ve ucuz. Ancak ben birtürlü temin edemedim. Fakat 400 kiloluk bitüm(çatı kaplaması) balyasını sadece 2 tur sarılmış cam takviyeli koli bandı ile havaya kaldırdıklarını gözlerimle gördüm. Gerçekten müthiş bir malzeme.

Gri tamir bandı acaip bişey,  bu bantla uzay mekikleirnde astronotlar yırtılan boruları falan onarıyorlar. Amerikandan gelen bir arkadaş, “yahu bi amerikalının kolu kırılsa ilk işi bu bantla sarmak olur” dedi, çok güldüm. Gerçekden de her derde deva, filimlerde kaçırdıkları kişinin ağzını bantlıyolarya işte o bant.  Benim tercihim DUCK marka, ama en pahalısıda o(10metre 5milyon). Yapıştığı yerden sökmeniz mümkün değil ve ne yaparsanız yapın kopmuyor, darbeyede çok dayanıklı. Şu an bir italyan markası kullanıyorum Mellini gibi bişey sanırım, çok ucuz ve iş görüyor(30metre 3 milyon).  Ne yaparsanız yapın ama sakın TESA almayın, kendisi dışında hiçbirşeye yapışmıyor ve serçe parmağınızı bastırarak bile deforme edebiliyorsunuz. Eğer görünüm sizin için önemliyse ve “paraya kıyarım” diyorsanız DUCK markasının sarı,kırmızı,lacivert,beyaz ve siyah renklerde tamir bantlarıda mevcut ama 5metrelik paketlerde satılıyorlar.

Rengarenk koli bantlarını Tahtakalede, çantacılar çarşısı civarındaki ambalajcılarda bulabilirsiniz. Beyaz işimi görür diyorsanız hemen hemen her nalbur veya kırtasiyede de beyazı bulunmakta.

Ben dümen ve elevonlar için coroplast kullanıyorum. bu malzemeyi, kırtasiyelerden “Plastik Resim Çantası” adı altında bulmanız mümkün. 50×70 lik bir çantadan yaklaşık 1metrekare coroplast  levha çıkıyor ve bu miktar 8-10 ZAfi yapmak için yeterli. Daha iyisi siz çantayla Mugi yapın artanıyla da ZAfi..

Kanat Profili ve ölçüler

Zafi`nin airfoil tasarımı ile uzun bir süre cebelleştikten sonra, baktım olmuyor, girdim internete aradım taradım, sonuçta şu üç profilde karar kıldım.  Üzerlerine tıklayarak büyük resimlerini görebilirsiniz. Printerdan basıp kalınca bir kartona yapıştırır ve düzgünce keserseniz, köpük kesimi için şablonlarınız hazır.

ZAGI 12

Tabiki orjinalal profil bu. Yani illada orjinal zagi yapacaksanız bunu kullanın, denenmiş ve çok iyi, üstelik diğer profillerden çok daha kalın olduğunda servo ve alıcınız kendilerini içinde güvende hissedecektir. Ama sanki sipkill biraz daha başarılı bu profilden.

MH45

“Uçankanat profili” diye geçiyor, çok dengeli, hiç Zagi profili görmediğimden bişey diyemiyeceğim ama sanırım orjinal Zagi böyle birşey kullanmakta. İlk ZAfi mi bu profille yaptığım ve rüzgara bıraktığımda gerçekten şok olmuştum çünkü kumandayı açmayı unutmuş olmama ve elevon ayarlarını yapmamış olmama rağmen dümdüz süzülerek yere kondu.

Sipkill

“Büyük ümitler vaadeden profil” diyebiliriz.MH45 in gelişmiş versiyonu olduğu söylenmekte. Tamam gerçekten hızlı, MH45 den daha kalın kesiti ile çok da sağlam. Ancak havaya attığınızda büyük bir sürpriz sizi bekliyor çünkü bu profil ters uçmayı tercih ediyor. Yani düz uçuşta çok agresif olan uçağınız tars çevirdiğinizde kuzu kuzu havada asılı kalıyor. Birdaha bu profil ile yaparsam radyoyu ve servoları altına yerleştirip öyle havalanmayı düşünüyorum çünkü böylesi daha güvenli.;}}

Ölçüler

ZAfi için  çok ayrıntılı ölçüler vermeyeceğim çünkü bende hiç dikkat etmedim. Önemli olan yegane değerler hücum ve kaçış kenarlarının açıları. Bu açılara dikkat edip, A/B oranınıda 15/6 civarında tutarsanız, istediğiniz boyutta ölçekleyebilirsiniz. Ben, A=30 cm olacak şekilde şablonu hazırlayıp, biraz uzunca bir köpük kullanarak kanadı kesiyorum, daha sonra B=12 cm olacak şekilde fazlasını keserek çıkartıyorum. Bu durumda kanat açıklığı yaklaşık 100-110 cm civarında oluyor. Tabi bu ölçüler airfoil in tam boyu için geçerli. Köpükten kanatları yaparken kaçış kenarından elevon boyu kadar bir parça kesmelisiniz ki, kaplama işleminden sonra elevonları takdığınızda Zafinizin ölçüleri hesapladığınız gibi olsun.

Köpük Kesimi

Köpük kesme aletini nasıl yapacağınızı Köpük Kesme Aleti menüsünde anlatıyorum. Gelelim ZAfi kanatlarının nasıl kesileceğine. Öncelikle tahta bir masanın köşesine bir çivi çakıyorsunuz, ben vida kullanmayı tercih ediyorum çünkü çivi teli gererken çıkabiliyor. Rezistans telinin bir ucunu bu çiviye bağlıyoruz, 170cm uzunlukta teli bırakıp diğer ucunada bir metal halka takıyoruz, bu halkayı anahtarlığınızdan sökebilirsiniz. Halkanın amacı teli gererken elinizi kesmesini önlemek.

Yanda köpük kesme işleminin üstten görünüşünü çizdim.resimden anlayacağınız gibi siz şablonu takip ettikce çivinin olduğu tarafa doğru daralan bir şekilde kanat ortaya çıkıyor. Çivi ile köpük arasındaki mesafe uzadıkça kanat ucuna doğru daralmada azalır.Eğer köpüğü çiviye yaslarsanız da, bu sefer sivri bir kanat ucu elde edersiniz.

Hazırladığınız şablonu toplu iğneler ile köpüğe tutturuyorsunuz.(halkanın olduğu tarafına). Daha sonra rezistans telinize elektrik verip, parmağınızı halkaya geçiriyor ve teli geriyorsunuz. Başlıyorsunuz şablonu takip ederek köpüğü kesmeye.siz şablonu takip ettikce, çivinin olduğu tarafta tel sizin yaptığınız hareketin daha küçüğünü yapıyor. Böylece ortadan başlayıp kanat ucuna doğru daralan ZAfi kanadını çok küçük bir çaba ile elde ediyorsunuz.

Kesim sonrası yüzeyde ince kıl benzeri tüycükler oluşur, bunları ince zımpara ile temizlemelisiniz çünkü kanat kaplamasının köpüğe yapışmasına engel oluyorlar.

Notlar: Kesim sırasında köpüğün hareket etmemesi çok önemli bu yüzden üzerine dolu bir ağet çantası veya birkaç cilt ansiklopedi koymanız yararlı olur. Ayrıca 2 kanadıda keserken tam olarak masanın aynı yerine simetrik olarak koymalısınız, aksi takdirde simetrik olmazlar.

Kanatların Yapıştırılması

Köpük kanatları yapıştırmak için internette en çok bahsi geçen şey 3M 77 Spray Tutkal diye birşey, bu zımbırtı değil Türkiyede, Amerikada bile marketlerde satılan birşey değil, resmen el altından bulan kapıyor, muadilide Sprey halı tutkalı diye birşey ki, bu da yerleri halı kaplarken kullanılırmış ama ben hiç görmedim, bunun üzerinede duruma iyice sinir olup Poliüretan Tekne Tutkalı teknolojisini geliştirdim )

Şöyle yapıyorız, iki kanatın birleşme yüzeylerine çok ince birer tabaka poliüretan tutkal sürüyoruz. birbirlerine sıkıca bastırdıktan sonra, tutkal kururken ayrılmamaları için alttan ve üstten birer parça bant ile yapıştırıyoruz. Bant mümkün olduğunca az alan kapatmalıdır yoksa altında kalan tutkalın kuruması çok uzun zaman alır.

ZAfi`nin Kaplanması ve dümenler

İlk iş, kestiğiniz kırılgan görünümlü köpüğü sağlamlaştırmakta, daha önce bu işi yapmamış olanları güzel bir sürprüz bekliyor çünkü kaplama işini iyi yaparsanız, işlem sonunda ZAfi nizin köpükten değilde kızılcık sopasındanmışcasına sert ve sağlam olduğunu göreceksiniz.

Tamir bandını ile sağlamlaştırma işlemine önce uçağın altından başlayın, bandı gergin tutmanız gerektiğinden alt bittiğinde kanatlar aşağı doğru bükülmüş olacaktır, paniğe kapılmayın. üstünüde aynı şekilde bantlarsanız ZAfi niz tekrar düzgün güzel görünümüne kavuşur. Hücum kenarını en son kaplayın ve  bunu yaparken alt ve üstü ayrı ayrı değil, ön yüzeyden birtek bant kullanarak yapın.

Sağlamlaştırma işlemi bittikten sonra geliyoruz, ZAfi mizin kaplanmasına, Tamir bantları darbe emme ve köpüğün esnekliğini azaltmada ne kadar başarılı olsada, Zafi koli bandı ile kaplanmadan önce oldukça kırılgan ve yumşak gibi görünür ama üzülmeyin 5 dakikalık bir çaba ile olduka sert bir uçak olacak.

Sağda görüldüğü gibi kaplamaya önce arka taraftan başlıyoruz  böylece elinizi uçağın üzerinden arkaya doğru kaydırdığınızda hiçbir pürüz hissetmiyorsunuz (aerodinamik için iyi birşey), böyle yaptığınızda, uçak kötü zeminlere inerken bandın kenarının takılıp yırtılması sorunuda olmuyor.

Dümenler coroplasttan kesiliyor, daha hafif olmaları için deprondan da yapabilirsiniz. Hazır tavuk etlerinin satıldığı tabakların tabanı, 2 adet dümen yapmanız için yeterli depron `u sağlayacaktır. Öte yandan sağlamlık istiyorsanız coroplasttan şaşmayın. Dümenlerikanat uçlarına alttan ve üstten tamir bandı ile tutturun, yapıştırıcı kullanmayın.

ZAfi Radyo Montajı ve Ağırlık merkezi (CG)

Kaplama işi bittikten sonra elevonları aşağıda gösterildiği gibi koli bandı ile iki taraftan köpüğe tutturuyoruz. bu montaj şekli aynı zamanda menteşe görevide görüyor, böylece Uçankanat`ımız hazır oluyor. Daha sonra solda ki gibi bir köpük boşaltma kalemi yapıyoruz ve çivilere elektrik vererek, ısınan rezistans teli vasıtası ile kurşun,servo,alıcı ve pil yuvalarını boşaltıyoruz.

Anten için kanat ucuna kadar bantta bir kesik açıyoruz, bu kesiği de sıcak tel ile yaparsanız köpüğün bütünlüğüne zarar vermemiş olursunuz, aksi takdirde açtığınız kesik, sert bir darbe ile büyüyebilir.tabi anteni yerleştirdikten sonra üzerine bir kat koli bandı çekmeyi unutmayın.

Elevonları balsa veya coroplasttan yapabilirsiniz, orası size kalmış. Tabi balsa ile kanat profilini çok daha düzgün bir şekilde bitirmek mümkün ve bu uçağın performansını iyi yönde etkiliyecekdir. Coroplast kullanmanın 2 avantajı var, 1. si tabiki ucuz ve işciliğinin düşük olması, 2. side içindeki kanallardan alıcınızın antenini geçirerek, anteni mükemmel bir şekilde koruma altına alabilmeniz.

Servo,alıcı ve pil şekildeki gibi yerleştirilecek. Piyasada bulabileceğiniz en ağır(dolayısı ile en ucuz) standart servoları kullanmanızı öneririm çünkü ZAfi  bol miktarda burun ağırlığına ihtiyaç duyuyor. Öyle süper hafif piller falan aramayın elinizdeki en ağır 4.8 voltluk pil paketini kullanın. Ağırlık merkezinin  burundan, profil boyunun  3/5 `i kadar uzakta olması gerekiyor. 30cm lik bir profil kullandıysanız 18cm civarında bir yerde. Alıcınızı ortalarda bir yerde, pilden olabildiğince uzağa yerleştirmenizi öneririm çünkü  çarpma esnasında pil yerinden fırlayıp alıcınıza hasar verebilir.

Servolar ve pil paketi ağırlık merkezini öne almanızı sağlayamadıysa endişe etmeyin 2 adet 25 gramlık olta kurşununu, uygun göreceğiniz bir yere(burna fazla yakın olmasın çarpma sırasında burnu parçalayıp fırlayabilirler.) yerleştirerek bu işi halledebilirsiniz,  eğer yeterli olmazsa 2 tane daha kurşun ekleyin. Çünkü 120cm lik bir ZAfi yaklaşık 750gr civarında olsada gayet güzel uçuyor. Kurşunlarla beraber zaten en fazla 500-600gr oluyor.

Kurşun ağırlıkları yuvalarına yerleştirmeden önce yuvalara poliüretan tutkal dökmenizde fayda var, tutkal köpürüp kurşunları sardığında kurşunlar köpükle sıkıca birleşiyorlar. Bunu yapmazsanız, birkaç darbeden sonra kurşunların köpüğü parçaladığını göreceksiniz.

Ağırlık merkezini nekadar öne alırsanız ZAfi niz okadar kararlı uçacakdır, eğer önerilenden 2-3cm geriye alırsanızda inanılmaz agresif bir uçağınız olur.(Refleksleri sağlam olmayanlara önerilmez). Ben ağırlık merkezi gerideyken değil uçurmak, havaya atmayı bile beceremedim diyebilirim, elinizden ayrıldıkdan  1-2 saniye sonra ters dönmüş geriye doğru uçarken görürseniz şaşırmayın.

Herşey tamamsa, elevonlar 5 derecelik bir açıyla yukarı kalkık vaziyette ayarlayıp, uçağınızı rüzgarın içine kibarca bırakın. Herşey uygunsa dümdüz süzülecekdir, uygun değilse ve rüzgar sertse kontrolden çıkıp bir anda bir kayaya çarpabilir. Endişelenmeyin hiçbirşey olmuyor, ayarlarla oynayıp tekrar deneyin.

Öneri: Kanatların montajı sırasında burundan 5cm lik bir bölümü kesip,bir miktar esnek plastik köpük(kesintisiz güç kaynağı kutularından çıkar genelde) kullanarak bir burun yaparsanız,  çarpmalarda burnun şeklini hiç kaybetmediğini göreceksiniz, bu durumda ZAfi nizi kanatları parçalanıncaya kadar uçurup, düşürebilirsiniz.

Hepsi bukadar…

6 thoughts on “ZAfi

  1. Melih bey Köpük kesiminde yukarıdaki üstten görünüş resimde çivi ile Şablon arası kaç cm ?
    170cm demişsiniz herhalde Halkaya kadar olan mesafe bu Şimdiden teşekkürler

  2. @Turgut, alıcı verici ve servolar standart RC ekipmanları olduğu için o konuda bilgi istiyorsanız onlarca yerli model forumunu okumanızı tavsiye ederim.

  3. melih bey zagi de kullandığınız mini servo ve alıcı verici devreleri hakkında biraz ayrıntı verebilir misiniz acaba, çok güzel anlatmışsınız kanat kesmeyi bantlamayı elevon u ama diğer parçalara hiç girmemişsiniz, iyi çalışmalar kolay gelsin

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *